Het hart - Natsume Sōseki

Deze Nederlandse versie van "Het hart", een roman van Natsume Sōseki is uit het Japans vertaald door Erika de Poorter. Eind jaren '80 had ik les van mevrouw de Poorter, zij was specialist op het gebied van Japans theater, Nō theater in het bijzonder. 

Generaties Japanners zijn opgegroeid met de intrigerende figuur van Meester (Sensei) in deze roman die opgebouwd is uit. In deel één “Meester en ik” ontmoet een jonge student een oudere man. Geïntrigeerd door deze zwijgzame en eenzame figuur noemt hij hem direct “Meester”, de aanspreektitel voor personen voor wie men ontzag heeft. De student leert ook diens vrouw kennen. Meester heeft wel gestudeerd, maar is nooit gaan werken en hij leeft geheel geïsoleerd. De student raakt met het echtpaar bevriend, maar af en toe is hij verbijsterd door de cynische opmerkingen van Meester. Meester is niet alleen eenzaam, maar diep in zijn hart blijkt hij ook de mensen te haten en hij wordt gekweld door een gevoel van schuld. De student vermoedt dat er ooit iets vreselijks is gebeurd in het leven van Meester, maar deze zegt niets en belooft dat hij hem later wel eens over zijn leven zal vertellen. In deel twee “Mijn ouders en ik” is de student net afgestudeerd. Hij keert vanuit Tōkyō terug naar zijn ouders in zijn geboortestreek. Wanneer hij daar aankomt, blijkt dat zijn vader ernstig ziek is. De student is daarom verplicht langer te blijven. Op het moment dat zijn vader stervende is, komt er een dikke brief van Meester. De student heeft geen tijd om hem rustig te lezen, maar ziet ineens de zin: “Wanneer jij deze brief in handen krijgt, zal ik al niet meer van deze wereld zijn...” Hij springt in de eerste de beste trein naar Tōkyō. In deel drie “Meester en zijn testament” leest de student in de trein tijdens de urenlange reis de brief van Meester, waarin deze, zoals beloofd, zijn leven vertelt en zijn geheim onthult.

Natsume Sōseki (1867-1916) is ook nu nog steeds een van de populairste schrijvers in Japan. Andere bekende werken van zijn hand zijn: ‘Ik ben een kat’, en 'Het hart'. Hij is het boegbeeld van het Japanse modernisme en beïnvloedde vele generaties schrijvers.